1. Những vấn đề sức khỏe nào thường gặp nhất khi đi máy bay?

Dưới đây Hàn Việt Bay xin liệt kê một số vấn đề sức khỏe mà hành khách thường gặp khi đi máy bay:

Hiện tượng cơ thể mệt mỏi, bị chuột rút hoặc chân bị phù nề

Ngay cả đối với những người khỏe mạnh thì việc bay đường dài cũng có thể gây ra những triệu chứng này. Lý do là bởi thời gian chuyến bay dài khiến cho hành khách phải ngồi trên máy bay lâu, ngồi một tư thế dẫn đến các mạch máu bị tắc nghẽn, khó lưu thông, khiến cho xuất hiện các triệu chứng phù nề, chuột rút. Việc ngồi lâu một tư thế trên máy bay cũng khiến cơ thể trở nên mệt mỏi hơn. 

Say máy bay

Cũng giống như các phương tiện khác trên mặt đất, đi máy bay cũng có thể khiến một số hành khách bị say. Đó là hệ quả của sự thay đổi đột ngột độ cao, vận tốc cũng như áp suất gây ra. Dù khó chịu nhưng đây cũng được xem là phản ứng rất bình thường khi cơ thể bạn không thích nghi được. Vì thế bạn hoàn toàn không nên quá lo lắng.

Cảm giác đau đầu và đau tai

Rất nhiều hành khách, đặc biệt là những người lần đầu tiên đi máy bay đều nói rằng khi máy bay cất cánh hoặc hạ cánh, họ thường bị đau tai, cảm giác trong tai có tiếng kêu lách tách. Đây cũng là hiện tượng gây ra bởi sự thay đổi áp suất đột ngột giữa bên trong và bên ngoài khoang máy bay, dẫn đến sự khác biệt về áp suất giữa các khoảng trống trong cơ thể. Tai là bộ phận khá nhạy cảm của cơ thể nên việc cảm nhận sự khác biệt này là rất rõ. 

Lây lan các bệnh truyền nhiễm

Do số lượng hành khách trên mỗi chuyến bay khá đông, nên việc lây lan các bệnh truyền nhiễm khi đi máy bay là rất dễ xảy ra, đặc biệt là các bệnh liên quan tới đường hô hấp. 

Nếu bạn bị mắc các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là bệnh liên quan đến đường hô hấp, thì nên tạm hoãn chuyến bay hoặc đi khám để kiểm tra

Hiện tượng jet lag

Hầu hết những người di chuyển bằng đường hàng không đều từng bị ảnh hưởng bởi “jet lag”, ngay cả khi họ thường xuyên phải đi máy bay. 

Sự xáo trộn nhịp sinh học của con người khi không thích nghi được giữa giờ giấc của nơi đi và nơi đến cũng như nếp ăn ngủ, nghỉ bị thay đổi đột ngột sẽ dẫn đến tình trạng jet lag. Triệu chứng thường gặp nhất của jet lag là trạng thái mất phương hướng, dễ cáu gắt, mệt mỏi, nặng hơn có thể dẫn tới sưng mắt, đau đầu, có cảm giác bị cảm lạnh và đau bụng. Những triệu chứng này diễn ra nặng hay nhẹ, kéo dài bao lâu là còn tùy thuộc vào cơ thể, tình trạng sức khỏe cũng như khả năng thích ứng của từng người. Có những người chỉ mất 1 ngày để thích nghi, nhưng cũng có trường hợp đặc biệt cần tới vài ngày hay thậm chí cả tuần. 

Thông thường, jet lag hay xảy ra đối với những hành khách bay xuyên lục địa trong chuyến bay dài và có chênh lệch múi giờ, nhưng đôi khi jet lag cũng xảy ra ngay cả khi không có sự chênh lệch múi giờ nếu bạn bay những chuyến bay đêm với thời gian quá dài. Một trong những kết luận khá thú vị, đó là nếu bạn có một thời khóa biểu giờ giấc càng nghiêm túc và đều đặn bao nhiêu, thì khả năng jet lag tác động tới cơ thể bạn càng nghiêm trọng bấy nhiêu. Ngoài ra, mức độ của jet lag cũng tăng dần theo độ tuổi, tuổi càng cao thì mức độ ảnh hưởng càng lớn. Trẻ em sẽ ít bị tác động hơn người lớn.

 2. Những biến đổi của cơ thể thường gặp khi đi máy bay

Khi máy bay cất cánh, dù ít dù nhiều, cơ thể bạn vẫn phải chịu sự thay đổi về môi trường. Còn việc sự thay đổi đó ảnh hưởng tới sức khỏe như thế nào là tùy vào sự thích nghi của cơ thể bạn. Dưới đây là một số biến đổi thường găp nhất của cơ thể trên môi trường máy bay:

Miệng

Người đi máy bay sẽ thường gặp phải các triệu chứng về miệng như mất nước, khô miệng. Đặc biệt nếu bạn uống rượu hoặc các chất cồn trước khi lên máy bay thì triệu chứng này sẽ còn tệ hơn. Thậm chí bạn còn có thể bị giảm khả năng vị giác, dẫn tới ăn không ngon miệng.

Tim

Các vấn đề về tim được xem là thường gặp đối với người đi máy bay, phổ biến nhất là nhịp tim trở nên nhanh hơn. Chính vì thế, những người bị bệnh tim hoặc có tiền sử cao huyết áp nên hết sức thận trọng khi đi máy bay. Phần lớn các trường hợp bệnh tim hoặc cao huyết áp được khuyến cáo không nên di chuyển bằng máy bay.

Dạ dày

Khi máy bay lên cao, dạ dày của bạn sẽ được mở rộng. Chính vì thế, trước khi lên máy bay, bạn nên tránh đồ uống có gas, cồn, caffeine và các loại đồ ăn có thể gây đầy hơi, các loại đồ ăn cứng, khó tiêu, đồ ăn nhiều dầu mỡ, chất đạm… Nếu đường bay dài và cần ăn uống trên máy bay, hãy yêu cầu suất ăn hoặc tự chuẩn bị đồ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.

Tai

Khi máy bay lên cao, áp suất thay đổi sẽ khiến bạn bị ù tai. Mức độ ù tai nặng hay nhẹ cũng sẽ tùy thuộc vào cơ thể của mỗi người. Tuy nhiên, những người bị cảm, sốt nên cân nhắc việc di chuyển bằng máy bay vì sẽ có thể khiến tình trạng ù tai trở nên nặng hơn rất nhiều.

Mũi

Môi trường trên máy bay là môi trường khử ẩm. Chính vì thế khả năng lây lan bệnh cúm trên máy bay lớn hơn 100 lần so với môi trường bình thường. Nếu bạn bị cúm thì nên cân nhắc về việc đi máy bay để tránh ảnh hưởng đến các hành khách khác.

Răng

Mặc dù vấn đề này không phổ biến, nhưng áp lực không khí trên máy bay cũng sẽ làm xuất hiện những tác nhân gây chèn ép chân răng bạn, gây đau nhức răng. 

Phổi

Thông thường, phổi sẽ nở rộng khi máy bay lên cao, gây cảm giác khó chịu. Chính vì thế những người mắc chứng hen suyễn nên hết sức cẩn trọng, bởi phổi nở rộng sẽ có thể dẫn đến tình trạng tràn dịch màng phổi rất nguy hiểm. Để hạn chế sự khó chịu này, bạn có thể cử động chân tại chỗ hoặc tranh thủ đi lại nhẹ nhàng, chỉ cần tránh đi lại trong thời gian máy bay cất cánh và hạ cánh.

Chân

Ngồi trên máy bay lâu và ở một tư thế thường hay dẫn đến tình trạng tê chân hoặc phù chân. Bên cạnh đó, bàn chân cũng có thể bị tích tụ dịch, đặc biệt là đối với những người thừa cân. Vì thế bạn cũng nên cử động chân nhiều lần, hoặc đi lại nhẹ nhàng, tránh ngồi một chỗ quá lâu và ngồi một tư thế để giúp máu lưu thông được tốt hơn.

3. Có nên ngủ khi máy bay cất cánh/ hạ cánh?

Một trong những “giải pháp” mà hành khách thường lựa chọn để đối phó với cơn mệt mỏi khi đi máy bay, đó là giấc ngủ. Trên thực tế, bạn hoàn toàn có thể ngủ trên máy bay và điều này còn rất tốt để xua tan mệt mỏi, cũng là cách giúp bạn cảm thấy thời gian bay được rút ngắn hơn. Tuy nhiên, có 2 thời điểm mà bạn tuyệt đối không nên ngủ, đó là khi máy bay cất cánh và hạ cánh.

Nguyên nhân của điều này là do, thời điểm máy bay cất cánh/ hạ cánh là lúc áp suất không khí trong buồng lái thay đổi nhanh chóng do chênh lệch về độ cao. Vì thế, nếu không được chuẩn bị trước để kịp thích nghi với sự thay đổi này, áp suất sẽ tác động lên màng nhĩ của bạn, gây ra các hiện tượng ù tai, đau tai mà những người đi máy bay thường hay gặp phải.

Cũng vì thế, lời khuyên đưa ra đó là bạn không nên ngủ trên máy bay vào 2 thời điểm này. Khi ngủ, bạn sẽ không nuốt nước bọt thường xuyên được như khi thức và hiện tượng đau tai, ù tai sẽ trở nên nặng hơn. Ngoài ra, khi ngủ, bạn sẽ không được chuẩn bị trước để thích nghi với sự thay đổi áp suất, dẫn đến việc ù tai xảy ra đột ngột. Khi những vấn đề này xảy ra nghiêm trọng, rất có khả năng ảnh hưởng tới thính giác. Một số người có thể bị ù tai kéo dài thậm chí khi chuyến bay đã kết thúc, ngoài ra còn có thể bị nhiễm trùng tai, mất thính giác…

4. Đối phó và khắc phục các vấn đề về sức khỏe khi đi máy bay như thế nào?

Giảm mệt mỏi, hiện tượng chuột rút hoặc chân bị phù nề

Để khắc phục tình trạng mệt mỏi, chuột rút, chân phù nề, cách tốt nhất là bạn nên thường xuyên thay đổi tư thế ngồi trên máy bay. Có thể tranh thủ vận động, đi lại nhẹ nhàng để giúp máu lưu thông. Việc vận động cũng giúp cho cơ thể tỉnh táo, sảng khoái, đẩy lùi mệt mỏi. Chỉ cần bạn lưu ý không đi lại, ra khỏi chỗ ngồi trong khoảng thời gian máy bay cất cánh và hạ cánh.

Ngoài ra, bạn nên bổ sung đủ nước bởi nhiệt độ trên máy bay sẽ khiến cơ thể bạn bị mất nước nhanh chóng. Mất nước cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng mệt mỏi.

Hạn chế các cơn say máy bay

Những việc bạn nên làm để hạn chế cơn say máy bay

- Bổ sung nước.

- Tranh thủ vận động nhẹ nhàng.

- Luôn giữ tinh thần tỉnh táo.

- Tuyệt đối tránh đồ uống có gas, cồn và caffeine. Có thể uống một chút trà gừng, nhai kẹo cao su.

- Nên lựa chọn hoặc đặt trước chỗ ngồi gần cửa sổ máy bay để có không gian thoáng.

Hạn chế hiện tượng đau tai, ù tai 

Bạn có thể sử dụng bông bịt tai hoặc nhai kẹo cao su khi máy bay cất cánh/ hạ cánh. Nếu bạn đi cùng em bé, đừng để bé ngủ trong 2 thời điểm này. Cố gắng giữ cho bé thức, cho bé uống nước, uống sữa hoặc bú mẹ cũng là cách giúp bé không bị khó chịu, không bị đau tai, ù tai.

Ngoài ra, những hành khách bị cảm lạnh, dị ứng, viêm xoang nếu đi máy bay có thể bị đau đầu và đau tai nhiều hơn bởi áp suất ảnh hưởng gây áp lực lên tai sẽ liên quan đến mũi, miệng. Vì thế những đối tượng hành khách này cần hết sức cân nhắc việc đi máy bay hay không.

Nếu mắc bệnh truyền nhiễm

Nếu như hành khách mắc bệnh truyền nhiễm hoặc nghi ngờ mình mắc bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là những bệnh có liên quan tới đường hô hấp thì hãy mạnh dạn tạm hoãn chuyến bay hoặc trước khi bay nên đi khám để kiểm tra, tránh việc làm lây lan mầm bệnh cho những hành khách khác.

Khắc phục tình trạng jet lag 

Trước chuyến bay:

- Tìm hiểu trước về múi giờ ở điểm đến để lập kế hoạch sinh hoạt theo múi giờ đó, giúp cơ thể thích nghi dần.

- Kết hợp vận động, tập thể dục hàng ngày để rèn luyện sức khỏe, giúp cơ thể dẻo dai. 

- Tại sân bay, khi chờ lên máy bay, hãy tranh thủ đi lại, vận động để giúp máu lưu thông tốt hơn. Như vậy trong cả chuyến bay cơ thể bạn sẽ không bị mệt mỏi, giúp bạn luôn giữ được tinh thần sảng khoái.

Trong chuyến bay:

- Cố gắng bổ sung nước để hạn chế tình trạng mất nước, khiến cơ thể mệt mỏi nhanh chóng. Lưu ý tránh đồ uống có gas, cồn và caffeine.

- Ngoại trừ thời điểm máy bay cất cánh và hạ cánh, bạn nên đi lại, vận động nhẹ nhàng, không nên ngồi một chỗ quá lâu.

- Mặc quần áo rộng rãi, thoải mái, tránh các bộ đồ bó sát, rườm rà, nên chọn giày dép bệt thay vì những đôi giày cao gót vướng víu.

- Có thể chuẩn bị một số loại đồ ăn phù hợp để nạp năng lượng khi đói. Tuy nhiên bạn nên lưu ý đồ ăn mang lên máy bay phải đúng quy định của hãng hàng không nhé.

Sau chuyến bay:

- Dành thời gian để đi dạo, hít thở không khí, giúp cơ thể bớt mệt mỏi, cũng là cách giúp bạn nhanh chóng thích nghi với môi trường mới.

- Cố gắng sắp xếp thời gian ăn ngủ, sinh hoạt khoa học. Đặc biệt là giấc ngủ trưa và tối, không nên bị bỏ qua.

- Nếu bạn có thể ngủ được theo giờ địa phương là tốt nhất. Để có được điều này, bạn cần có sự chuẩn bị trước ngay từ khi ở nhà thì sẽ nhanh chóng thích nghi hơn.

Trên đây là một số thông tin và lưu ý giúp bạn tham khảo để chuẩn bị tốt nhất cho chuyến bay sắp tới. Hy vọng rằng, Hàn Việt Bay đã giúp bạn có thêm nhiều kinh nghiệm, góp phần cho hành trình của bạn thêm tự tin, chủ động và tràn đầy năng lượng.